Release notes MusiCAD 1.61

Uit MusiCAD
@(#) Release notes MusiCAD 1.61  940622  c) μSys Software 1994

Na registratie als MusiCAD gebruiker krijg je het volgende:

- Licentie-code,

- Handleiding van MusiCAD,

- Toetsenbord sjabloon,

- Laatste versie van de programmatuur

Kosten hiervan bedragen Hfl. 65,=

Pas na registratie zijn de beperkingen van de test-versie
opgeheven; zolang je geen geldige MusiCAD licentie hebt
opgegeven bij installeren kun je melodieen niet bewaren en
krijg je steeds de mededeling
  "Dit is een DEMO-versie van MusiCAD"
op alle afdrukken en op het scherm.  Voor het overige is de
werking van MusiCAD met en zonder licentie volstrekt identiek;
overtuig jezelf eerst van de bruikbaarheid voordat je een
licentie aanschaft.

Aangezien de programmatuur nog volop in ontwikkeling is,
wordt melding van eventuele problemen en wensen zeer op
prijs gesteld.

Nieuwe versies van MusiCAD zijn tot versie 2.0 op aanvraag
verkijgbaar voor Hfl 5,= (materiaal/verzendkosten)

===============================================================
(1)   Wijzigingen sinds versie 1.54
===============================================================
1.61
* Volume van FM-synthesizer is nu instelbaar vanuit MusiCAD:
  OPTIES|VOORKEUREN|INSTRUMENTATIE|VOLUME.
* Als een MIDI-synthesizer problemen geeft doordat
  MusiCAD iedere MIDI-toetsaanslag echoot, kun je dit onder
  OPTIES|VOORKEUREN|INSTRUMENTATIE|MIDI-ECHO  uitzetten.
* De FM-synthesizer bevat nu 128 instrumenten in plaats
  van 16. Deze worden gelezen uit de instrumentbank FM.MBK
  Een selektie hieruit kun je dan weer maken in het
  bestand FM.MCI

1.60
* Selekteren met de muis in menu's kan nu met 1 keer klikken
* In bestandenlijst kun je met een letter naar de eerste
  bestandsnaam die met die letter begint.

1.59
* Bij afdrukken zonder printer wordt de bestandsnaam van
  de huidige melodie gebruikt (directory en extensie zoals
  opgegeven bij OPTIES|PRINTERINSTELLINGEN|BESTEMMING
* Bovenmarge bij afdrukken gecorrigeerd
* Wijzigen van regellengte geeft nu een waarschuwing
  (is immers gevolg van scherm/print resolutie, marge
  en papierbreedte)
* Maximaal 1 waarschuwing bij verlaten WIJZIG.
* Help-menu aangepast. Bestaat nu uit drie onderdelen
   Onderwerpen:   informatie over wijzigen en menustructuur
   Release notes: deze tekst.
   Info:          informatie over MusiCAD versie
                  (was OPTIES|Info)
* ALT-N herschrijft het wijzig scherm als dit rommelig is
  geworden met OPTIES|VOORKEUREN|WIJZIGOPTIES|SNELSCHRIJVEN aan.
* Het probleem met "hangen" van de PC op sommige computers
  vlak nadat een automatische reservekopie is gemaakt is nu
  verholpen.

1.58
* Licentie-code is gewijzigd om problemen met
  QEMM / DRDOS enz. te vermijden.
* Het installatie programma bied meer ondersteuning voor
  Adlib/Soundblaster-"compatibele" geluidskaarten.
* Menu's voor diverse soorten symbolen met
  <Shift-F10>  voor nootgebonden tekens (trillers enz)
  <Ctrl-F10> voor overige tekens (Coda,Fine enz.)
* Met <Alt-V> kun je alle tekst van een bepaalde soort
  (akkoorden/liedtekst..) met een handeling verwijderen
  binnen een blok.
* Nootselektie-balk is uitgebreid met een symbool voor
  speciale noot-opties (trillers enz.) en symbolen
  (coda,arpeggio enz)
* Onderin het scherm is nu een statusregel zichtbaar met daarin
  - als de menubalk aktief is:
      helpinformatie, partijnaam, en pagina/regel nummer.
  - in submenu's en tijdens HELP:
      informatie over toetsgebruik
  - tijdens WIJZIG
      helpinformatie, partijnaam, cursornootcode, maat/tel
  Met OPTIES|VOORKEUREN|Helpregel kun je de helpregel eventueel
  uit zetten (bijv. als je de ruimte op het scherm nodig hebt voor
  notenbalken op een 200x640 CGA-monitor).
* Afdrukken met 24-naald printers werkt nu goed !?!?
* OPTIES|VOORKEUREN|WIJZIGOPMAAK|Snelschrijven aan/uit toegevoegd
  Met snelschrijven aan (=standaardinstelling) wordt niet
  het hele wijzigscherm herschreven na iedere wijziging maar
  alleen het gedeelte dat (mogelijk) gewijzigd is.  De kans
  bestaat dat het wijzig-scherm en  de melodie niet meer geheel
  overeenkomen. In geval van problemen kun je SNELSCHRIJVEN
  uitzetten, of herschrijven forceren met <alt-N>

1.57
* Een rust ter lengte van een maat wordt nu met hetzelfde
  symbool als 4/4 rust weergegeven.

1.56
* Een aantal toetsen hebben een andere bestemming gekregen
  om zoveel mogelijk een-vinger commando's te bewerkstelligen.
  <,> om noot clusters te koppelen (was <k>)
  <8> voor menu speciale tekens (oa 8va) (ook <shift-F10>)
  <\> voor harde maatstreep (ook <|> )
  <;> voor herhalingstekens (ook <:> )
  <9> voor begin-boog (ook <(> )
  <0> voor eind-boog (ook <)> )
  <6> voor eind-boog (ook <^> )
  <h> voor Muzikale-Aanwijzingen (was <`>)
  <`> voor prall-triller (ook <~> )
  <o> voor coda (was <O>)

* Bij toevoegen van noten aan het einde van de melodie
  wordt niet langer het scherm geheel herschreven, maar alleen
  het laatste nootcluster.  Dit maakt met name op langzamere
  PC's het invoeren van noten veel sneller.

* Tijdens inspelen met MIDI-aan op PC-toetsenbord zijn een
  aantal toetsenbordcommando's bruikbaar:

         <F5> triool
         <F6> puncteer
         <F7> halveer
         <F8> verdubbel
        <F10> menu
          <+> 1/2 toon omhoog
          <-> 1/2 toon omlaag
     <Delete> verwijder
  <Backspace> verwijder links
      <Links> een noot naar links
     <Rechts> een noot naar rechts
     <Spatie> rust

* Tijdens inspelen met MIDI-aan is de duur van de ingevoerde 
  noot/rust nu afhankelijk van de tijd dat de toets was 
  ingedrukt (en van de duur op de nootslektiebalk)

* Afspelen van een melodie begint bij de eerste regel die op
  het scherm zichtbaar is.

* Klikken met de linkermuisknop op een maat heeft selektie
  van WIJZIG tot gevolg, met als eerst zichtbare maat, die
  waarop geklikt is.

* MIDI-Filter telt kanalen nu van 1-16 ipv 0-15

* Transpositie van een partij mogelijk.
  Een partij die hoger/lager moet klinken dan genoteerd zoals 
  partijen voor Bb-klarinet; noteert C, klinkt als Bb. 
  Geef hiervoor transpositie -2. Te wijzigen in het partij 
  (sub)menu met <F5>

* "8va", "8va basso", en "loco" mogelijk en effectief bij afspelen
  In te voeren met menu onder <8>

* Opzoeken van een maat op maatnummer met <Ctrl-F2> in WIJZIG
  en met <F2> op de menubalk

* Hoogte van balk tijdens WIJZIG is nu in te stellen:
  OPTIES|VOORKEUREN|WIJZIGOPTIES|BALKHOOGTE

1.55
* menu OPTIES|Printeropties uitgebreid.
  HOR RESOLUTIE: aantal punten per inch in horizontale richting
    Algemeen geldt: hoe meer dpi, hoe smaller het plaatje.
    De met een sterretje gemarkeerde resoluties verbeteren de
    resolutie van de printer ten koste van de afdruksnelheid,
    de regellengte wordt nu juist geoptimaliseerd.
  VERT RESOLUTIE: aantal punten per inch in vertikale richting.
    ook hier: hoe meer dpi hoe kleiner het plaatje, maar nu
    in de lengte.
  BOVENMARGE: vrij te houden ruimte in mm bovenaan eerste pagina.
  PAGINABREEDTE: effectief beschrijfbare pagina breedte in mm.
  PAGINALENGTE: effectief beschrijfbare pagina lengte in mm.
  BALKLENGTE: resulterende effectieve lengte van balk in mm
    (afhankelijk van paginabreedte/linkermarge/hor.resolutie)
    Meestal zal de instelling na keuze van een printer de 
    optimale resolutie kiezen die bij die printer te gebruiken is. 
    Soms kan het kiezen van een andere resolutie (60/120 x 72) 
    voor matrixprinter het afdrukken drastisch versnellen 
    (vaak ten koste van de afdrukkwaliteit)
  HANDPAPIERINVOER: Laat MusiCAD bij iedere pagina vragen om een
    nieuw vel papier (aan/uit).
  AUTOMATISCHE DOORVOER: Na iedere afdrukopracht komt een
    automatische papierdoorvoer (normaal AAN)
  NEGEER AFDRUKFOUTEN: Sommige printers ziet MusiCAD als 
    "off-line" terwijl dat niet terecht is. Als afdrukken steeds 
    met de mededeling "Printer staaf "off-line" afgebroken wordt, 
    terwijl de printer niet off-line staat moet je dit AAN zetten 
    (normaal UIT)

* Bij BESTAND|Afdrukken krijg je nu een menu:
  AANTAL KOPIEEN:    Aantal kopieen die afgedrukt moeten worden
  EERSTE-PAGINA:     Eerste pagina die afgedrukt moet worden
  LAATSTE-PAGINA:    Laatste pagina die afgedrukt moet worden
  PRINTEROPTIES:     Zie hierboven...
  KOPIE VAN LAATSTE: Druk eerder gemaakt printbestand nogmaals af.
  -OK-:              Begin met afdrukken.

* Menu OPTIES|Opmaak|Balklengte en OPTIES|Opmaak|Papierlengte
  zijn geschrapt (zie nu printeropties)

* Symbolen invoer in WIJZIG toegevoegd:
    Arpeggio      <!> (na een akkoord)
    tr(iller)     <t> (bij noot)
    non-legato    <l>    ,,
    staccatissimo <q>    ,,

* Extra tekstsoorten bij OPTIES|TEKSTLAYOUT toegevoegd:
  MUZIKALE AANWIJZINGEN 2:
    te gebruiken als je meerdere soorten aanwijzingen in 
    verschillende stijlen wilt kunnen aangeven. in WIJZIG: <i>
  LIEDTEKST 3:
    te gebruiken als je meerdere soorten liedteksten in 
    verschillende stijlen wilt kunnen aangeven. in WIJZIG: <y>
  SUBTITEL:
    Onder de (hoofd)-titel kun je in een (kleinere) letter nog 
    een subtitel neerzetten. Zie PARTIJ|KOPTEKSTEN voor het 
    invullen van de subtitel.
  MAATCIJFERS:
    De grootte en positie van maatnummers (indien aan!)
    Tekststijl hiervan in niet in te stellen

* Kombinatie van nootclusters mogelijk met <,>  (komma)
  bijv. in maatsoort 2/4 waarin 8 1/16 onder een waardestreep
  moeten komen: tik <,> als de nootcursor op de eerste noot van
  het tweede cluster staat om het cluster uit te breiden met de
  volgende noot.

* Printeruitvoer verbeterd voor Matrixprinters (80x108dpi),
  24-naald (EPSON) printer (beperkt) ondersteund.

* Transponeren van een blok mogelijk in WIJZIG: <ALT-T>

* MIDI-kanaal toewijzing conform general-MIDI, kanaal instelling
  te wijzigen in het partij (sub)menu met <F2>

* Op de Nootselektiebalk in WIJZIG kun je nu de partijtitel zien.
  Klikken met de muis op de partijtitel geeft het partij-menu.

* Met OPTIES|VOORKEUREN|WIJZIGOPTIES|Cursorinfo AAN kun je extra 
  informatie (zoals met <F4> in WIJZIG) over iedere cursornoot 
  zichtbaar maken.

* De instrumentbestanden (was SNDBL.MCI, KEYBRD.MCI en GMIDI.MCI)
  hebben nu een naam gekregen gelijk aan de omschrijving bij geluid:
    FM.MCI voor Geluidweergave via AdLib/SoundBlaster FM-synthesizer
    PC.MCI voor PC-luidspreker
    MIDI.MCI voor keyboard via MIDI (MPU of SoundBlaster)

* "Onzichtbare" rusten worden bij ENKELE partij doorgestreept

* Dynamische tekens fff ff f mf mp p pp ppp zijn nu ook hoorbaar
  (op FM/MIDI en relatief ten opzichte van partijvolume)

* Meer geheugen vrij voor muziek door los meegeleverde
  video-drivers (*.BGI) en fonts (*.CHR)

===========================================================
(2)   Bekende maar nog niet verholpen onhandigheden:
===========================================================
* Bij PARTIJ|weergave=ENKELE PARTIJ moet bij meerdere 1/8 
  (of korter) noten aan een stok moet de laagste noot eerst 
  genoteerd worden als de stok omhoog staat, anders de hoogste 
  eerst  (anders komt de vlag van de noot op de verkeerde plek 
  aan de stok te hangen). Met PARTIJ|weergave=PARTITUUR is dit 
  niet nodig.

* Toonaarden met meer dan 6 kruisen of mollen worden vertaald naar
  een toonaard met minder mollen of kruisen;
  C#-groot (7 kruisen)  wordt  Des-groot (5 mollen).

* Transponeren naar/van toonaarden met veel kruisen/mollen 
  geeft soms enharmonisch verwisselde akkoorden:  
    D# i.p.v. Eb .....

* Maatnummering loopt op bij IEDERE maatstreep waaronder ook 
  opmaten herhalingen enz.

* Een foutmelding wordt soms een groot aantal keer vlak 
  achter elkaar gegeven als de maatindeling niet lijkt te 
  kloppen (20 of meer keer) Uiteindelijk kun je daarna 
  meestal wel weer verder.

* Nootbolletjes van akkoorden in nauwe ligging worden soms half 
  over elkaar heen geschreven.

* Toevallige (niet de voor aan de balk staande) kruisen en mollen
  gelden voor ALLE oktaven in plaats van alleen in het oktaaf
  waarin ze gebruikt worden.

* Wit tussenvoegen bij noten waar tekst bij staat gaat soms fout.
  Een omweggetje om tekst toch uit te lijnen: een aantal spaties
  voor de tekst plaatsen.

* Tekst kun je als weergave=ENKELEPARTIJ alleen zetten bij een 
  noot-cluster; alle tekst die je bij vier verbonden 16-en wilt 
  plaatsen moet je bij de eerste noot zetten van de cluster van 4.

* MPU-IPC interface werkt soms niet bij inspelen tijdens WIJZIG.
  (herhaaldelijk proberen werkt vaak wel...)

* Tekst vlak voor een harde maatstreep gaat soms fout; 
  zet tekst bij eerste noot van de maat.

* Op oudere XT-toetsenborden werken een aantal toetscombinaties 
  niet.  Alternatieve toetscombinaties hiervoor zijn:
    Ctrl-B  blok Begin (ipv Shift-Home)
    Ctrl-E  blok Einde (ipv Shift-End)
    Ctrl-P  blok Plakken (ipv Shift-Insert)
    Ctrl-V  blok Verwijder (ipv Shift-Del)
    Ctrl-K  blok op Kladblok (ipv Ctrl-Insert)
    Ctrl-D  stokken naar beneden (ipv Shift-Omlaag)
    Ctrl-U  stokken omhoog (ipv Shift-Omhoog)
    Alt-H   verwijdering ongedaan (ipv Alt-Backspace

* Herhalingstekens in partituur komen soms na harde regelovergang 
  aan de verkeerde kant van de maatstreep te staan.

* Bij volgen met cursor van staccato noten loopt de cursor een 
  noot voor op het geluid als er geen andere partijen zijn om 
  op te synchroniseren. Het kan helpen om AUTO-BAS en/of 
  AUTO-AKKOORDEN aan te zetten.

* Op sommige oudere videokaarten (CGA) worden een aantal lettertekens, 
  met name alle letters met accenten, trema enz. niet altijd goed 
  weergegeven.

* Als tijdens inspelen op PC-toetsenbord in WIJZIG met MIDI=aan
  NUM-lock aan staat ontstaan soms verkeerde toetsaanslagen

* Invoeren van harde maatstrepen lukt soms niet;
  remedie: extra noot invoegen, maatstreep ervoor zetten, 
           extra noot weer verwijderen....

* De cursor "verdwijnt" soms bij wijzigen van partijen die in 
  een balk staan
  voorkomen: wijzig partij niet als twee partijen in een balk staan,
  genezen: melodie bewaren en MusiCAD opnieuw starten...

* Bij afdrukken is komt soms het bovenste/onderste deel van een balk 
  niet op papier (als de melodie ver boven/onder de balk uitkomt).
  Remedie: vergroot balkhoogte.

===========================================================================
(3)   Errata handleiding MusiCAD 1.54
===========================================================================
blz 1: toevoegen aan regel "Meerstemmige geluidsweergave [...]":
  "of een geluidskaart in de PC."

blz 6: Onder figuur: "In ? is" moet luiden: "In bovenstaande figuur is"

blz 14: alinea KOPIE AFDRUK schrappen.

blz 16 na eerste alinea:
  MIDI
    MIDI-kanaal waarover partij afgespeeld zal worden.
    Kan met <F2> in het partij-menu worden aangepast indien
    andere dan standaard afspeel-MIDI-kanalen gewenst zijn.

blz 21: alinea's papierlengte en balklengte schrappen.

blz 22: toevoegen boven "KOPTEKST"
  PARTIJTITEL
    Stijlinstelling voor de titel van de partij in de partituur.
    Zet grootte hiervan op 0 om de partijtitel weg te laten

blz 22: Onder "OVERIGE TEKST" moet "en partij-titel" geschrapt worden.

blz 23: printeropties uitbreiden zoals onder (1) beschreven.

blz 25 onder MIDI-IN: "lager afspeelt of opneemt dan" moet
  "lager afspeelt dan" worden.

blz 25 wijzigen: -STEM in submenu onderwerpen weglaten;
  BASSTEM wordt BAS enz.

blz 25 toevoegen onder BASSTEM:
  AKK: instrumentatie van de (automatische) akkoordpartij

blz 25 toevoegen na laatste alinea:
  CURSORINFO:
    Tijdens WIJZIG kun je extra informatie over datgene wat
    door de nootcursor wordt aangewezen op de hulpregel
    zichtbaar maken.

blz 30: toevoegen onder <Backspace>:
  <Alt-Backspace> om laatst verwijderde noot terug te zetten

blz 31: <0> moet <w> zijn (Witruimte)

blz 33: "te opzichte" moet "ten opzichte" zijn.

blz 35: <k>  moet <Alt-M> zijn, toevoegen
  <Alt-K> speel op klavier zonder noten in te voeren.
  <k> koppel nootclusters.

blz 39 laatste alinea: printerkeuze is uitgebreid zoals in (1),
  printertype en resolutie zijn nu onafhankelijk te kiezen.

blz 40 5e alinea: "nootbreedte" moet "nootafstand" zijn

==========================================================================
(4)  Incompatibiliteit met oudere versies van melodieen voor versie 1.37
==========================================================================

1.37
* De manier waarop (vette) maatstrepen en opmaten moeten worden aangegeven
  is veranderd. In plaats van bij een noot een opmaat aan te geven met =|
  moet nu een item met duur 0 en een maatstreep code worden ingelast:

  OUD:                       NIEUW:

  A4 1/8 =|; B4 =|;          A4 1/8; B4; 0 |;
  C4 3/4;                    C4 3/4;

* Tempo wisselingen worden niet meer verwerkt. Per melodie kun je nog
  ‚‚n tempo opgeven en wel aan het begin van de melodie.

  OUD:                       NIEUW:
  0 =t120;                   tempo 120;

1.52
* De syntax @"nieuwe melodienaam";  waarmee twee melodieen
  achter elkaar geplakt konden worden is vervallen.
  Nu worden @O, @S, en @Z gebruikt voor Coda, Signum,
  en maatherhaling (%) (alle bijzondere tekens)

* De syntax #[x,y,font,size]"tekst" in .MC bestanden is vervallen.
  #"tekst" (voor balkhoge letters) blijft wel bruikbaar.

* De volgorde waarin sleutel/toonaard/maatsoort in de melodie
  moeten staan is niet langer vrij:
  Eerst sleutel dan toonaard en als derde maatsoort.

1.54
* Opmaak wordt in het MusiCAD-melodie bestand bewaard in de vorm
  van commentaarregels !%MCD154......
  Oudere MusiCAD bestanden bevatten nog geen opmaak en krijgen de
  opmaak zoals met OPTIES|VOORKEUREN|VASTLEGGEN is vastgelegd.

==================================================
(5)  Compatibiliteit met volgende versies.
==================================================

* MusiCAD zal zoveel mogelijk "opwaarts-compatibel"  blijven met oude
  versies.  Dwz eenmaal gemaakte .MC bestanden blijven leesbaar voor
  nieuwere versies (evt. met kleine aanpassingen waar het weinig
  gebruikte mogelijkheden betreft)

===========================================================
(6) Afdrukken
===========================================================

* Selektie van printer en printresolutie:
  - Matrix printers:
    De meeste matrix-printers zijn in de grafische modus compatibel met
    IBM-graphics of EPSON.  Als de printer met schakelaartjes (DIP-switches)
    in verschillende standen te zetten is kies dan EPSON of IBM-GRAPHICS.

  - InktJet/Laserprinters
    Veel Inktjet/Laser-printers kennen de PCL-III printer-taal. Ook hier
    moet in geval van verschillende printer-emulaties een LASERJET of
    DESKJET emulatie met commando's of dip-switches worden ingesteld.

  De effektieve afstand van de lijnen op de notenbalk is afhankelijk
  van NOOTHOOGTE, VERT RESOLUTIE en de gebruikte printer.
  Met name op een CGA-scherm (640x200) kan het nodig zijn bij afdrukken
  de NOOTHOOGTE groter te maken (3 of 4) dan bij weergave op het scherm (2),
  om toch een goed printresultaat te krijgen.

* Na selekteren van een printer wordt ook de printresolutie aangepast
  De resoluties die met een * zijn gemarkeerd kosten (veel) meer tijd
  omdat de printer deze resolutie niet echt ondersteund en e.e.a. dus
  softwarematig moet worden opgelost. De afdrukkwaliteit is wel vaak beter.

* Afdrukken van een printbestand op een computer waarop geen MusiCAD
  licentie aanwezig is kan met het DOS-commando:
    COPY {PRINT}.BMP PRN /b
  De optie /b is nodig omdat het een binair bestand betreft.
  Het printbestand kun je maken door onder OPTIES|PRINTEROPTIES|PRINTERPOORT
  0 (=geen printer) te kiezen, en daarna BESTAND|AFDRUKKEN.

==============================================
(7)   Plannen voor volgende versies.....
==============================================

  - invoer complexe piano partijen vereenvoudigen

  - Windows....